SZKOLNY PROGRAM EDUKACJI PROZDROWOTNEJ
(elementy programu realizowane  w czasie zajęć świetlicowych)

„Moje zdrowie-mój wybór”

Program edukacji prozdrowotnej z propagowaniem zdrowego odżywiania, bezpieczeństwa

zapobieganiem stosowania używek i propagowaniem  aktywności ruchowej

 

I.Wstęp

            Edukacja zdrowotna jest fundamentalnym prawem socjalnym dziecka, zagwarantowanym zapisami w Konwencji o prawach dziecka. Jednym ze sposobów urzeczywistnia zaleceń Konwencji jest tworzenie warunków umożliwiających dzieciom korzystanie z przysługujących im praw. Edukacja zdrowotna  powinna być zatem rozpatrywana jako długofalowa „inwestycja” w zdrowie społeczeństwa.

           Szybkie tempo zmian zachodzących w środowisku otaczającym człowieka, odbija się na nim w sposób niekorzystny. Wynikiem tego jest często występująca u dzieci szkolnych otyłość i liczne choroby wynikające ze złego odżywiania i braku aktywności fizycznej.

           Promowanie zdrowych nawyków żywieniowych, dbanie o swoje ciało, ćwiczenia fizyczne i unikanie używek zapewnia prawidłowy rozwój młodego organizmu. Szkoła jest zatem idealnym miejscem do realizacji tych działań, przygotowując młody organizm do prawidłowego funkcjonowania w przyszłości, podnosząc jego komfort życia.

          Istotą wdrażanego programu jest ukierunkowanie myślenia i działania ucznia   na prawidłowe zachowania młodego człowieka. Wyrobienie u niego odpowiedzialności, stanowczości, siły woli, pracowitości i poczucia własnej wartości.

            Dzieci spędzają w szkole wiele godzin, a zdrowie fizyczne i psychiczne ma ogromny wpływ na ich naukę i dalszy rozwój. Na podstawie przeprowadzonych rozmów z uczniami      i rodzicami, ankiet i obserwacji stwierdzić trzeba, że, należy podjąć w szkole działania propagujące zdrowy styl życia. Ponadto uczniowie naszej szkoły to mieszkańcy wsi, często     z rodzin o niewysokim standardzie materialnym i  nie zawsze mają dostęp do wszystkich form aktywności. Celem tego programu jest rozszerzenie i wzbogacenie edukacji prozdrowotnej wynikającej z podstawy programowej o nowe wiadomości i umiejętności, dostosowanie przekazywanych treści do możliwości uczniów i wzbudzanie zainteresowania tematem przez stosowanie różnych metod aktywizujących. Opracowany program zachęca uczniów do dbania o własne zdrowie szczególnie w zakresie higieny osobistej i otoczenia, prawidłowego odżywiania się, prawidłowej postawy ciała, aktywności fizycznej, przestrzegania zasad bezpieczeństwa w różnych sytuacjach oraz w kontaktach  z innymi osobami.

                Bardzo ważne w edukacji zdrowotnej jest jednolite oddziaływanie pedagogiczne na dziecko w domu i w szkole. Skuteczność i realizacja opracowanego programu zależna jest od współpracy z rodzicami, dlatego też celem tego programu jest rozszerzenie oddziaływań prozdrowotnych poza szkołę, na dom i rodzinę, zachęcanie do rodzinnych dyskusji i działań na rzecz szkoły w zakresie promocji zdrowia i tworzeniu zdrowego środowiska szkolnego.

             Można mieć nadzieję, że podjęte wspólne działania uświadomią dzieciom, że każdy człowiek jest odpowiedzialny za swoje zdrowie, a dokonując właściwych wyborów, wybierają zdrowie.

II.Zasady realizacji programu

. Program jest otwarty i może ulegać modyfikacji. Stanowi integralną część Programu Wychowawczego Szkoły Podstawowej w Leźnicy Małej i Programu Profilaktyki. Program edukacji prozdrowotnej w naszej placówce objął swym zasięgiem uczniów klasy IV, V i VI. Za realizację programu odpowiedzialna będzie nauczycielka przyrody Magdalena Galant. W procesie edukacji wspierać ją będą inni nauczyciele oraz rodzice. Ważne tutaj będzie współdziałanie na poziomie uczeń- nauczyciel- rodzic. Program realizowany będzie w wymiarze jednej godziny tygodniowo, podczas zajęć koła zdrowotnego. We wrześniu 2012 dokonana zostanie diagnoza kwalifikująca uczniów do udziału w programie. (konsultacja z rodzicami, wychowawcą, pielęgniarką szkolną)Po każdym semestrze składane będzie sprawozdanie z realizacji programu. Na koniec przeprowadzona zostanie ewaluacja skuteczności realizowanego programu.

III.Cele ogólne programu:

oraz dokonywania właściwych wyborów w sprawach zdrowia;

• Rozwijanie u uczniów wiedzy, umiejętności i zdolności do podejmowania decyzji 
• Propagowanie zasad aktywnego spędzania czasu wolnego;
• Przekazywanie wiedzy na temat zdrowego stylu życia;
• Kształtowanie umiejętności dbania o swoje zdrowie;
• Stworzenie warunków do kształtowania zdrowia i bezpieczeństwa w różnych sytuacjach;
• Uświadomienie korzyści wynikających z ćwiczeń fizycznych i uprawiania sportu;
• Uświadomienie związku między sposobem żywienia, a zdrowiem;
• Uświadomienie zagrożeń dla zdrowia w różnych sytuacjach życiowych i nauka zachowań asertywnych koniecznych w sytuacjach zagrożenia niewłaściwym wpływem rówieśniczym;
• Przekazywanie wiadomości na temat szkodliwości używek XXI wieku (dopalacze)
• Korzystanie ze stron Internetowych, blogów, czasopism i pozycji książkowych poświęconych zdrowiu i nabycie umiejętności wykorzystania zdobytych tam informacji w praktyce.

IV.Działy tematyczne programu:

        Program składa się z sześciu działów tematycznych, skupiających najważniejsze zagadnienia dotyczące zachowań prozdrowotnych. Każdy z nich zawiera cele szczegółowe, tematykę zajęć do realizacji na kole zdrowotnym (42 tematy)                   oraz przewidziane efekty dla uczniów.

1. Żywność i żywienie.
2. Higiena osobista i zdrowie własnego ciała.
3. Ruch to zdrowie.
4. Moje bezpieczeństwo.
5. W przyjaźni z innymi.
6. Umiem odmawiać i wybierać.

V.   Realizacja działu: "Żywność i żywienie"

        Cele szczegółowe:

• Pogłębienie wiedzy o zasadach racjonalnego odżywiania się;
• Uświadomienie wartości odżywczych warzyw i owoców;
• Rozumienie potrzeby zachowania higieny podczas sporządzania posiłków  i kulturalnego ich spożywania;
• Rozumienie konieczności zdrowego odżywiania;

• Zachęcanie do spożywania zdrowych posiłków.

 

      Tematyka zajęć:

1. Warzywa i owoce na naszym stole.
2. Witaminy i składniki mineralne to zdrowie.
3. Planujemy dzienny jadłospis.
4. Jak higienicznie i kulturalnie przygotować posiłek i spożyć go?
5. Woda dla każdego.
6. Od ziarenka do bochenka.
7. Kraina mlekiem płynąca.
8. Wartości odżywcze pokarmów.

      Oczekiwane osiągnięcia uczniów:

• Pamięta o urozmaiceniu i regularności posiłków;
• Wie, co powinien jeść, aby być zdrowym;
• Umie wymienić wartości odżywcze warzyw, owoców , produktów zbożowych, mięsa i nabiału;
• Potrafi przygotować prosty, zdrowy posiłek;
• Myje owoce i warzywa przed jedzeniem;
• Kulturalnie i estetycznie spożywa posiłek;
• Wie, jakie są sposoby przechowywania przetwarzania warzyw i owoców.

VI. Realizacja działu: "Higiena osobista i zdrowie własnego ciała"

        Cele szczegółowe:

• Kształtowanie nawyków higienicznych;
• Pogłębianie wiedzy na temat higieny własnej, otoczenia oraz środków czystości;
• Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za czystość i estetykę;
• Dostarczanie wiedzy na temat budowy i funkcjonowania własnego organizmu;
• Uświadomienie niekorzystnego wpływu hałasu na zdrowie;
• Uświadomienie znaczenia właściwej długości snu dla organizmu;
• Rozumienie zachowania odpowiedniej postawy ciała podczas pracy i wypoczynku;
• Rozumienie potrzeby porządkowania miejsca pracy i zabawy;
• Rozumienie potrzeby dostosowania ubioru do pogody.

       Tematyka zajęć:

1. Dbamy o zęby.
2. Zasady higieny osobistej.
3. Budowa ciała i jego podstawowe funkcje.
4. Jak cię widzą, tak cię piszą.
5. Zapoznanie z budową i funkcjonowaniem narządów zmysłów. Jak dbać o zmysły.
6. Co robić, aby nie chorować?
7. Codzienne czynności związane z higieną.
8. Jak siedzieć w ławce i przy odrabianiu lekcji?
9. Jak umiejętnie korzystać z telewizji, komputera i innych wynalazków technicznych.

       Przewidziane osiągnięcia ucznia:

• Umie dbać o czystość swojego ciała, otoczenia i środowiska;
• Nosi czyste i schludne ubrania;
• Potrafi dostosować ubiór do pogody;
• Zna różne środki czystości i potrafi się nimi posługiwać;
• Wie, że hałas szkodzi zdrowiu;
• Zachowuje odpowiednią postawę podczas pracy i odpoczynku;
• Rozumie potrzebę właściwej długości snu;
• Umie ocenić swój tryb życia i jego wpływ na własne zdrowie.

 

 VII. Realizacja działu: "Ruch to zdrowie"

       Cele szczegółowe:

• Rozwijanie aktywności fizycznej;
• Kształtowanie nawyków wykonywania ćwiczeń ruchowych;
• Zachęcanie do aktywnego spędzania czasu;
• Ukazanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego;
• Kształtowanie prawidłowej postawy ciała podczas ćwiczeń i zabaw;
• Zachowanie dyscypliny podczas zajęć ruchowych.

Tematyka zajęć:

1. Jak dbać o swoją kondycję.
2. Ruch na świeżym powietrzu.
3. Wypoczynek czynny i bierny.
4. Wpływ ćwiczeń ruchowych na postawę ciała-zajęcia ruchowe przy muzyce.
5. Organizuję zabawy dla moich rówieśników-zajęcia ruchowe.
6. Respektuję reguły gier sportowych.

 Przewidziane osiągnięcia ucznia:

• Rozumie potrzebę ruchu dla zdrowia własnego i innych;
• Systematycznie wykonuje ćwiczenia gimnastyczne;
• Korzysta z różnych form aktywności ruchowej;
• Chętnie uczestniczy w grach i zabawach ruchowych;
• Zna i respektuje zasady gier i zabaw ruchowych

   VIII. Realizacja działu: "Ruch to zdrowie"

       Cele szczegółowe:

• Pogłębienie wiedzy na temat bezpiecznego zachowania się na drodze, w szkole, podczas gier i zabaw ruchowych;
• Przekazanie wiadomości na temat bezpiecznego posługiwania się urządzeniami gospodarstwa domowego;
• Zapoznanie ze sposobami zachowania się w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia;
• Uświadomienie, że szybka informacja ratuje życie.

 

       Tematyka zajęć:

1. Zasady ruchu drogowego.
2. Bawię się bezpiecznie.
3. Moja bezpieczna droga do szkoły.   
4. Sprzęty gospodarstwa domowego.
5. Pierwsza pomoc przedmedyczna.
6. Niebezpieczne zjawiska atmosferyczne.

 

       Oczekiwane osiągnięcia ucznia:

• Zna zasady bezpiecznego poruszania się po drogach;
• Przestrzega zasad bezpieczeństwa w szkole, podczas gier i zabaw;
• Umie rozpoznać i przekazać informacje o zagrożeniu, zna numer telefonu policji, straży pożarnej, pogotowia;
• Potrafi bezpiecznie posługiwać się urządzeniami gospodarstwa domowego;
• Wie jak zachować się podczas burzy, wichury oaz innych zjawisk atmosferycznych.

 

IX. Realizacja działu: "W przyjaźni z innymi"

           Cele szczegółowe:

• Uświadomienie uczniom własnych uczuć i umiejętności ich wyrażania;
• Rozwijanie umiejętności budowania udanych relacji z rówieśnikami i dorosłymi oraz osobami niepełnosprawnymi;
• Kształtowanie umiejętności przepraszania i wybaczania;
• Kształtowanie umiejętności współpracy, tolerancji i akceptacji potrzeb innych.

   Tematyka zajęć:

1. Moja rodzina i ja.
2. Moje relacje z rówieśnikami.
3. Poznajmy się lepiej.
4. Uwierz w siebie.  
5. Rozwiązujemy problemy.
6. Niepełnosprawni są wśród nas.

Oczekiwane osiągnięcia ucznia:

 

• Zna własne uczucia i stany emocjonalne;
• Umie prawidłowo zachować się w klasie i w szkole;
• Wyraża swoje emocje w sposób akceptowany;
• Przestrzega ustalonych zasad;
• Zna swoje obowiązki w rodzinie;
• Rozumie na czym polegają relacje i komunikacja w domu, w grupie rówieśniczej, klasie;
• Jest tolerancyjny wobec innych;
• Nawiązuje prawidłowe relacje z rówieśnikami, dorosłymi;
• Potrafi współdziałać w grupie;
• Potrafi rozwiązywać konflikty bez agresji i przemocy.

X. Realizacja działu: "Umiem odmawiać i wybierać"

Cele szczegółowe:

• Dostarczenie wiedzy o środkach uzależniających;
• Uświadomienie konsekwencji kryjących się przy sięganiu po środki uzależniające;
• Nabywanie umiejętności odmawiania;
• Kształtowanie umiejętności podejmowania właściwych decyzji i rozwiązywania problemów;
• Dostarczanie wiedzy o prawach dzieci.

Tematyka zajęć:

1. Jakie substancje źle wpływają na mój organizm?
2. Alkohol- dobrodziejstwo, czy przekleństwo współczesnego świata?
3. Dopalacze-plaga XXI wieku.
4. Uwaga, niebezpieczeństwo!
5. Umiem mówić „nie”.
6. Rozwiązujemy problemy.
7. Podejmujemy decyzje.

      Oczekiwane osiągnięcia ucznia:

• Rozpoznaje używki, środki uzależniające i zna ich wpływ na zdrowie człowieka;
• Zna sytuacje, w których trzeba zdecydowanie odmówić;
• Potrafi podjąć właściwą decyzję;
• Umie wyrazić własną opinię w sposób łagodny, ale stanowczy;
• Zna swoje prawa i telefony „Niebieskiej Linii”.

 XI.  Metody, środki i formy realizacji:

             Podstawowym warunkiem wpływającym na efekty uczenia się jest aktywność poznawcza uczniów. Oprócz zajęć koła zdrowotnego, aby osiągnąć założone cele postanowiono w różnorodny sposób, dostosowany do drugiego etapu kształcenia, oddziaływać na świadomość dzieci. W realizowaniu tego programu wykorzystane zostaną różnorodne metody, formy uczestnictwa dzieci i zastosować różne środki dydaktyczne np.

• Spotkania z ludźmi zajmującymi się zdrowiem i bezpieczeństwem (lekarz, pielęgniarka, policjant, strażak, psycholog, nauczyciel gimnastyki korekcyjnej);
• Udział w dniach aktywności prozdrowotnej np. „Sprzątanie Świata”, „Pierwszy Dzień Wiosny”, „Piknik Rodzin;
• Tworzenie kącików tematycznych związanych z profilaktyką prozdrowotną — prace plastyczne;
• Organizowanie konkursów z zakresu zachowań prozdrowotnych;
• Korzystanie ze środków audiowizualnych i różnorodnej literatury o tematyce zdrowotnej;
• Organizowanie wycieczek oraz imprez rekreacyjno-sportowych;
• Udział w przedstawieniach profilaktycznych;
• Przygotowywanie przedstawień, inscenizacji o tematyce prozdrowotnej;
• Organizowanie gier i zabaw ruchowych;
• Wykorzystanie metod aktywizujących: burza mózgów, śnieżna kula, mapa pamięci, promyczkowe uszeregowanie oraz różnych metod integracyjnych;
• Udział w dyskusjach, pogadankach, ćwiczeniach o tematyce prozdrowotnej.

 

•